ما می‌توانیم به پیوست‌های Word خاتمه دهیم

نوشتهٔ ریچارد استالمن

از دریافت کردن یک پیوست Word در یک نامهٔ الکترونیکی متنفر نیستید؟ پیوست‌های Word آزاردهنده هستند، اما بدتر از آن، مانع از مهاجرت اشخاص به نرم‌افزار آزاد می‌شوند. شاید بتوان با یک کوشش دسته‌جمعی ساده این عمل را متوقف ساخت. تمام کاری که باید انجام شود این است که از شخصی که برای ما یک پیوست Word ارسال می‌کند بخواهیم که در روش خود تجدید نظر کند.

اکثر کاربران کامپیوتر از Microsoft Word استفاده می‌کنند. این امر مایهٔ تاسف برای آنهاست، چرا که Word یک نرم‌افزار اختصاصی است، و آزادی کاربران برای مطالعه، تغییر، کپی‌برداری و توزیع آن را نفی می‌کند. و از آنجایی که مایکروسافت ساختار فایل‌های Word را در هر نسخه تغییر می‌دهد، کاربران آن در یک سیستم که آنان را مجبور می‌سازد تا نسخه‌های جدید را چه تمایل داشته باشند یا نه، خریداری کنند، محبوس می‌شوند. آنها ممکن است چند سال بعد متوجه شوند که تمام آنچه را که در قالب Word نوشته بودند دیگر با نسخهٔ جدید قابل خوانده شدن نیست.

اما این عمل، هنگامی که تصور می‌کنند که ما نیز از Word استفاده می‌کنیم و مستنداتی در قالب Word ارسال می‌کنند (و یا می‌خواهند که برای آنان ارسال کنیم)، به ما نیز صدمه وارد می‌آورد. تعدادی از سازمان‌ها تنها مستنداتی با قالب Word را قبول می‌کنند: دربارهٔ شخصی شنیده‌ام که قادر نبود برای شغلی در خواست بدهد چرا که مجبور بود رزومهٔ خود را در قالب Word ارائه دهد. حتی دولت نیز گاهی قالب Word را تحمیل می‌کند که کاملا ظالمانه است.

برای ما کاربرانِ سیستم‌عامل‌های آزاد، دریافت یک سند Word آزاردهنده یا مانعی بر سر راه است. اما بدترین تاثیر ارسال قالب Word بر روی اشخاصی است که ممکن است به نرم‌افزار آزاد مهاجرت کنند: آنان مردد می‌شوند چرا که احساس می‌کنند باید Word را در اختیار داشته باشند تا بتوانند فایل‌های Word که دریافت می‌کنند را بخوانند. استفاده از قالب سریِ Word مانع از رشد جامعهٔ ما و اشاعهٔ آزادی می‌شود. هنگامی که گاه و بیگاه با دریافت یک سند Word آزرده می‌شویم، زیان پایدار و دائمی آن معمولا در نظرمان نمی‌آید. اما این امر تمام‌مدت اتفاق می‌افتد.

بسیاری از کاربران گنو که سندهای Word را دریافت می‌کنند به دنبال راهی برای مدیریت آنها هستند. با نگاه کردن به درون این فایل‌ها می‌توانید متنِ ASCII و مبهمی را مشاهده کنید. امروزه نرم‌افزارهای آزاد می‌توانند تعدادی از مستندات Word را بخوانند، اما نه تمام آنها را—این فرمت سرّی است و هنوز کاملا رمزگشایی نشده است. بدتر از آن، مایکروسافت می‌تواند هر لحظه که اراده کند آن را تغییر دهد.

بدتر از همه، مایکروسافت هم اکنون این کار را انجام داده است. Microsoft Office 2007 به طور پیش‌فرض از قالبی بر پایهٔ ساختار انحصاریِ OOXML استفاده می‌کند. (این همان ”استاندارد باز“ است که مایکروسافت با دستکاری‌های سیاسی و وارد کردن طرفداران خود در کمیته‌های استاندارد پدید آورده است.) قالب حقیقتا OOXML نیست، و کاملا مستندسازی نیز نشده است. مایکروسافت اجازه‌نامهٔ انحصاری و رایگانی را به OOXML اعمال می‌کند که اجازهٔ پیاده‌سازی‌های آزاد را نمی‌دهد. بنابراین ما فایل‌های Word را دریافت خواهیم کرد که برنامه‌های آزاد حتی اجازهٔ خواندن آنها را نیز نخواهند داشت.

هنگام دریافت یک فایل Word، اگر آن را به صورت رویدادی منفرد در نظر بگیرید، طبیعی است که با پیدا کردن راهی برای خواندن فایل، سعی در غلبه بر این مشکل داشته باشید. اما با در نظر گرفتن آن به عنوان تجربه‌ای ساخت‌یافته و مضر، با مورد متفاوتی مواجه می‌شویم. سعی در پیدا کردن راهی برای خواندن فایل، نشانهٔ یک اپیدمی است. آنچه ما واقعا می‌خواهیم این است که جلوی انتشار این بیماری را بگیریم. و این امر به این معنی است که باید مردم را متقاعد کنیم که دیگر مستنداتی در قالب Word ارسال نکنند.

بدین منظور شروع به پاسخ‌گویی به پیوست‌های Word با ارسال یک پیغام مودبانه کردم که توضیح می‌داد که چرا عادت به ارسال پیوست‌های Word مضر است، و از آن اشخاص خواستم که آنچه را فرستاده بودند دوباره و در قالبی غیر سرّی ارسال کنند. زحمت این کار خیلی کمتر از آن است که سعی کنید متن درهمِ ASCII در آن فایل Word را بخوانید. و متوجه شدم که اکثر مردم این موضوع را متوجه می‌شوند، و بسیاری از آنان فایل‌های Word را برای دیگران نیز ارسال نخواهند کرد.

اگر تمامی افراد این کار را انجام دهند، تاثیر گسترده‌تری خواهد داشت. اشخاصی که یک پیغام مودبانه را ندید می‌گیرند، ممکن است با دریافت چنین پیغامی از طرف افراد مختلف، عادت خود را تغییر دهند. اگر این موضوع را با هر شخصی که برای ما فایل‌های Word ارسال می‌کند مطرح کنیم، ممکن است بتوانیم پیوست Word ارسال نکنید را به یک رفتار اجتماعیِ اینترنتی تبدیل کنیم.

برای کارآمدسازی این روش، می‌توان یک پاسخ از قبل آماده شده را برای ارسال فوری در هر موردی که لازم بود فراهم آورد. من دو مثال مهیا کرده‌ام: یک نسخه از آنچه اخیرا استفاده می‌کنم، به همراه یک نسخهٔ جدید که به یک کاربرِ Word آموزش می‌دهد چطور می‌تواند متن خود را به قالب‌های قابل استفاده تبدیل کند. همچنین چندین مثال از آنچه دیگر افراد ارسال نموده‌اند نیز آورده شده است.

می‌توانید در صورت تمایل آنها را کلمه به کلمه به کار گیرید، یا آنها را شخصی‌سازی کرده و یا خودتان متنی بنویسید. پاسخی آماده سازید که با شخصیت و عقاید خودتان متناسب باشد—اگر پاسخ‌ها شخصی بوده و همه مانند هم نباشند، این مبارزه موثرتر خواهد بود.

این پاسخ‌ها برای اشخاصی مناسب است که فایل‌های Word ارسال می‌کنند. هنگامی که با سازمانی مواجه شدید که استفاده از قالب Word را تحمیل می‌کند، نوع دیگری از پاسخ مورد نیاز است؛ در این صورت می‌توانید موضوعی بیطرفانه را مطرح کنید که در موارد فردی به کار گرفته نمی‌شود.

تعدادی از آگهی‌ها از اشخاص می‌خواهند که رزومهٔ خود را در قالب Word ارائه دهند. جالب اینجاست که تعدادی از آنها حتی هنگامی که در جستجوی شخصی برای کار بر روی نرم‌افزار آزاد هستند نیز تقاضای قالب Word می‌کنند. (هر شخصی که از این نوع آگهی برای شغل نرم‌افزار آزاد استفاده کند کارمندی شایسته پیدا نخواهد کرد.) برای کمک به تغییر این عادت می‌توانید پیوندی به این صفحه داخل رزومهٔ خود در کنار پیوند به خود رزومه که در قالب‌های دیگری تهیه شده است، بگذارید. هر شخصی که به دنبال نسخهٔ Word از رزومه باشد مطمئنا این صفحه را خواهد خواند.

این صفحه دربارهٔ پیوست‌های Word که بیش از موارد دیگر معمول هستند، صحبت می‌کند. اما موضوعی مشابه در مورد قالب‌های اختصاصی دیگر، همانند PowerPoint و Excel مطرح است. در صورت تمایل می‌توانید این پاسخ‌ها را برای استفاده در چنین مواردی تغییر دهید.

با توجه به تعداد ما، تنها با تقاضا کردن می‌توانیم تغییری بزرگ به وجود آوریم.

---

شما برای من یک پیوست در قالب Microsoft Word ارسال نموده‌اید، یک قالب اختصاصیِ سرّی، بنابراین نمی‌توانم آن را بخوانم. اگر برای من HTML، متن ساده و یا PDF ارسال می‌کردید قادر به خواندن آن بودم.

عادت به ارسال مستندات در قالب Word تاثیر بدی بر جای می‌گذارد، چرا که اشخاص را مجبور به استفاده از نرم‌افزارهای مایکروسافت خواهد کرد. در نتیجه شما به یکی از پشتیبانان انحصارطلبی مایکروسافت تبدیل خواهید شد. به ویژه که این مسئله مانع بزرگی بر سر راه قبول سیستم‌عامل گنو/لینوکس خواهد بود. ممکن است لطفا در استفاده از قالب Word برای ارتباط با دیگر افراد تجدید نظر کنید؟

---

شما پیوست نامه را با قالب Microsoft Word ارسال نموده‌اید، قالبی اختصاصی و سرّی، به همین دلیل خواند آن برای من مشکل است. اگر آن را در قالب HTML، متن ساده و یا PDF ارسال کنید، آن را خواهم خواند.

توزیع مستندات در قالب Word برای شما و دیگران مضر است. نمی‌توانید مطمئن باشید اگر شخصی سند را با نسخهٔ دیگری از Word مشاهده کند، آن را چگونه خواهد دید؛ ممکن است اصلا قادر به خواندن سند نباشند.

دریافت مستندات Word مضر است چرا که ممکن است حاوی ویروس باشند (http://en.wikipedia.org/wiki/Macro_virus_(computing) را ببینید). ارسال مستندات Word برای شما نیز مضر است چرا که این مستندات معمولا شامل اطلاعات پنهان دربارهٔ نویسندهٔ آنها هستند، و دیگران را قادر می‌سازد که دربارهٔ فعالیت‌های نویسنده (و شاید خود شما) فضولی کنند. متنی که شما فکر می‌کنید پاک کرده‌اید ممکن است به طرز خجالت‌آوری هنوز موجود باشد. برای اطلاعات بیشتر http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/3154479.stm را ببینید.

اما فراتر از تمام این موارد، ارسال مستندات Word برای دیگران آنان را تحت فشارِ استفاده از نرم‌افزارهای مایکروسافت قرار می‌دهد و قدرت انتخاب آنان را نفی می‌کند. در نتیجه شما به یکی از حامیان انحصارطلبی مایکروسافت تبدیل می‌شوید. وجود چنین فشاری یک مانع بزرگ بر سر راه فراگیر شدن استفاده از نرم‌افزار آزاد است.

ممکن است لطفا به جای ارسال قالب Word از روش دیگری برای ارسال فایل به دیگر افراد استفاده کنید؟

تبدیل فایل به HTML با استفاده از Word بسیار ساده است. فایل را باز کنید، منوی File و سپس Save As را انتخاب کنید، در بخش Save As Type از انتهای لیست HTML Document و یا Web Page را انتخاب کنید. حال Save را کلیک کنید. سپس می‌توانید این سند HTML را به جای سند Word به نامهٔ خود پیوست کنید. توجه داشته باشید که Word به صورت‌های متناقضی در حال تغییر است—اگر نام‌هایی متفاوت در میان منوها می‌بینید، لطفا امتحانشان کنید.

تبدیل به قالب متن ساده نیز به همین صورت است—به جای HTML Document، گزینهٔ Text Only و یا Text Document را به عنوان Save As Type انتخاب کنید.

همچنین ممکن است کامپیوتر شما برنامه‌ای برای تبدیل فایل‌ها به PDF داشته باشد. File و سپس Print را انتخاب کنید. از میان پرینترهای موجود PDF converter را انتخاب کنید. دکمهٔ‌ Print را کلیک کرده و نامی برای فایل PDF انتخاب کنید.

برای اطلاعات بیشتر در این زمینه به http://www.gnu.org/philosophy/no-word-attachments.html مراجعه کنید.

---

نوع دیگری از پاسخ در اینجا ارائه شده که توسط Bob Chassell پیشنهاد شده است. لازم است که این مثال خاص را ویرایش کنید، و فرض بر این است که راهی برای خارج ساختن محتویات فایل و دیدن حجم آنها در اختیار دارید.

---

من گیج شده‌ام. چرا شما در آخرین نامهٔ خود برای من پیغامی با طول ۸۷۶/۳۷۷ بایت ارسال کرده‌اید در صورتی که محتوای آن تنها ۲۷/۱۳۳ بایت است؟

شما برای من پنج فایل در قالب غیر استاندارد و حجیم .doc که یکی از اسرار مایکروسافت است ارسال کرده‌اید، به جای اینکه از قالب بین‌المللی، عمومی، و موثرتر متن ساده استفاده کنید.

مایکروسافت می‌تواند (همانطور که اخیرا در کنیا و برزیل انجام داده است) پلیس محلی را مجبور کند که دانشجویان را از مطالعهٔ کدها، سرمایه‌داران را از برپایی شرکت‌های جدید و متخصصین را از ارائهٔ‌ خدمات منع کنند. لطفا از آنان حمایت نکنید.

---

John D. Ramsdell پیشنهاد می‌کند که افراد در فایل .signature خود توضیحی بیاورند که مردم را از استفاده از پیوست‌های اختصاصی باز دارد:

---

لطفا از ارسال پیوست‌های Word و یا PowerPoint به من خودداری کنید.
http://www.gnu.org/philosophy/no-word-attachments.html را ببینید.

---

پاسخی که به یک نامهٔ الکترونیکی با پیوست Word داده است را می‌بینید.

---

Kevin Cole از دانشگاه Gallaudet در واشنگتن، این پاسخ خودکار را هنگام دریافت پیوست Word ارسال می‌کند. (به نظر من ارسال پاسخ به صورت دستی، و نشان دادن اینکه آن را به صورت دستی ارسال کرده‌اید، تاثیر بهتری دارد. چرا که اشخاص آن را بهتر درک خواهند کرد.)